Corona

Mijn overpeinzingen

Corona

De hele wereld is inmiddels in de ban van Corona en dat is ook te merken in de nieuwsvoorzieningen rondom de hele wereld, maar tegelijk is er ook een enorm verschil te merken in de houding naar bepaalde landen toe. De mate van vooroordelen en veralgemenisering zorgt echter voor een interpretatie die specifiek laat zien hoe men kijkt naar regimes in de verschillende landen.

Zo las ik het artikel over waarom Duitsland zo veel besmettingen, maar toch zo weinig doden heeft.[1] Van de bijna 35.000 besmettingen waren er ‘slechts’ 156 doden. Op de vraag waarom Duitsland het zo goed deed, kwam het Nederlandse NOS met een verklaring dat het kwam door een drietal redenen. Ten eerste had Duitsland eerder al een kleine uitbraak gehad in een fabriek die ze goed wisten te afzonderen waardoor ze ervaring hadden met het aanpakken van een panepidemie. Als tweede reden werd gegeven dat Duitsland als voorzorgsmaatregel veel mensen testte dus logischerwijs meer besmettingen kon registeren. Als derde reden werd gesteld dat een ontzettend ontwikkeld en goed zorgsysteem had met het hoogste aantal intensive care-bedden van Europa. Van deze bijna 30.000 bedden, hebben 25.000 zelfs ook een beademingsapparaat.

Het klonk goed en plausibel. Toen kwam het bericht over Rusland, ook een land met een lage aantal besmettingen en doden. Meteen werd gesteld dat de Russische president “waarschijnlijk” het ware cijfer achterhield en er veel meer doden waren. Dit kon ook niet anders, want de ziekenhuizen in Rusland zijn “deplorabele staat” met “een tekort aan mondkapjes, beschermende kleding, medicijnen, zuurstof, IC-bedden” en “onderbetaalde artsen en verplegend personeel”, aldus de Nederlandse staatstelevisie NOS.[2] Dat Rusland andere landen hulpgoederen en financiële hulp stuurt, werd niet geïnterpreteerd als een teken dat het eerdergenoemde vooroordeel wellicht niet klopt, maar als een Russische PR-stunt. NOS betoogde,  zonder enige bewijs, dat Rusland met het sturen van hulpgoederen (waarvan ze dus zelf een groot tekort zouden hebben), de wereld wil bewegen om de sancties te beëindigen. De sancties die Rusland opgelegd zijn door de situatie in Oekraïne. Dat de Russische economie op het hoogste punt sinds 1989 (ruim 31 jaar) staat, lijkt niet genoemd te worden in het artikel.[3] Of dat Rusland officieel stelt dat het verstrekken van financiële hulp niks te maken heeft met de sancties, bij monde van Kremlin-woordvoerder Peskov?

Sterker nog, AD-journalist Joost Bosman erkent zelfs dat Rusland voorop loopt in de strijd tegen Corona: “En het moet gezegd: Rusland nam al in vroegtijdig stadium maatregelen tegen het coronavirus, toen dat nog vooral huishield in China. Het sloot de grens met de zuidelijke buur eind januari al hermetisch af en begon op grote schaal met het testen van burgers.”[4] Als Rusland op grote schaal test, dan zullen de cijfers toch wel correct zijn? En dan is er dus ook geen tekort aan medische goederen, want dan test je kleinschalig en gericht  in plaats van massaal. Daarnaast zien we dat Rusland juist mensen thuishoudt en dus adequaat reageert op de panepidemie, terwijl Duitsland overhaast de winkels weer opent.[5] Het hoge aantal besmettingen in Duitsland zou dus net zo goed te maken kunnen hebben met het vrije beleid en het openhouden van de winkels, terwijl het lage bestemmingscijfer in Rusland zou kunnen komen door het beleid van Putin om thuis te blijven. De connecties die ik heb in die twee landen, bevestigen eerder dat Rusland het serieus neemt en Duitsland te laks is, dan het beeld dat in NOS wordt geschept.

Hetzelfde zag ik daarna ook gebeuren omtrent berichtgeving over Turkije. Turkije zou cijfers achterhouden en een slechte zorgsector hebben waardoor veel mensen ziek zijn. Ook stuurde Turkije andere landen zoals Italië, Spanje, Engeland, Rusland massaal hulp terwijl de eigen bevolking “stierf”. Corona zou zelfs het einde van de Turkse president Erdoğan inluiden.[6] De maatregelen van Turkije zouden verder ook chaotisch zijn, aldus NOS.[7] Aan de andere kant lees ik dat Turkije gratis coronahulp aanbiedt en een intelligente lockdown heeft voor bijvoorbeeld burgers voor de 65 jaar oud. Het strookt ook niet met mijn bevindingen dat ziekenhuizen in Turkije juist ontwikkelder zijn dan in Europa (ook getuige de massale stroom aan medische toeristen naar Turkije die hun ogen liever daar later lazeren, of haartransplantatie laten verrichten).[8]

Wat is hier dan aan de hand? Als we kijken naar de top 10 landen die met Corona-doden te maken hebben, dan zien we dat Turkije en Rusland het minste aantal doden hebben met respectievelijk 2.497 doden uit 101.790 besmettingen en 615 doden uit 68.622 besmettingen. Nederland heeft bijna het dubbele met 4.177 doden uit 35.729 besmettingen. Wat zou hier dan toch aan de hand kunnen zijn? Gaat het om jaloezie? Arrogantie? Misplaatste trots? Of een politiek spelletje omtrent hiërarchisch positionering ten opzichte van landen die in Nederlandse ogen “inferieur” zijn? Dit is mijn overpeinzing van deze maand…

Drs. Armand Sag

Historicus en turkoloog

www.armandsag.nl