Hollandalıların 4 Mayıs Anma Günü Tartışması: Sadece II. Dünya Savaşı Mağdurları mı, Yoksa Güncel Savaş Kurbanları da mı Anılmalı?
Hollanda’da her yıl 4 Mayıs’ta düzenlenen Ulusal Anma Günü (Dodenherdenking), II. Dünya Savaşı’nda hayatını kaybedenleri anmak amacıyla gerçekleştiriliyor. Ancak bu yıl, anma etkinliklerinin kapsamı konusunda toplumda belirgin bir tartışma yaşanıyor. Bazı gruplar, Ukrayna ve Gazze gibi güncel çatışmalarda hayatını kaybedenlerin de anılması gerektiğini savunurken, diğerleri bu fikre karşı çıkıyor.
Toplumun Görüşleri
Hart van Nederland’ın yaptığı bir ankete göre, katılımcıların %49’u 4 Mayıs anmalarının sadece II. Dünya Savaşı kurbanlarına odaklanması gerektiğini düşünüyor. %12’si, Hollanda’nın dahil olduğu diğer savaşlarda hayatını kaybedenlerin de anılmasını destekliyor. %27’lik bir kesim ise tüm savaş kurbanlarının anılması gerektiğini savunuyor. %9’u ise 4 Mayıs’ta aktif olarak anma etkinliklerine katılmıyor.
Alternatif Anma Etkinlikleri
Bu yıl, “4 Mei Inclusief” adlı bir grup, resmi anma töreninden bir saat önce Lahey’de alternatif bir anma etkinliği düzenliyor. Bu etkinlikte, güncel çatışmalarda hayatını kaybedenler de anılıyor. Organizatör Tessa Terpstra, bu etkinliğin II. Dünya Savaşı anmalarının önemini azaltmadığını, aksine “bir daha asla” mesajını günümüze taşıdığını belirtiyor.
Eleştiriler ve Destekler
Bazı kişiler, 4 Mayıs anmalarının sadece II. Dünya Savaşı kurbanlarına odaklanması gerektiğini savunuyor. Örneğin, Joodse rabbijn Yanki Jacobs, “4 Mayıs, II. Dünya Savaşı kurbanlarını anmak içindir. Güncel çatışmaların bu anmaya dahil edilmesi, anmanın amacını saptırır” diyor.
Diğer yandan, antropolog Danielle Braun, “Geçmişi anmak önemlidir, ancak günümüzde yaşanan acılara da duyarsız kalmamalıyız. ‘Bir daha asla’ demek, sadece geçmişi değil, bugünü de kapsamalıdır” şeklinde görüş belirtiyor.
Hollanda’da 4 Mayıs Anma Günü’nün kapsamı konusunda toplumda farklı görüşler bulunuyor. Bazıları sadece II. Dünya Savaşı kurbanlarının anılmasını savunurken, diğerleri güncel çatışmalarda hayatını kaybedenlerin de anılması gerektiğini düşünüyor. Bu tartışma, anma etkinliklerinin nasıl şekilleneceği konusunda önemli bir rol oynuyor.
Amsterdam / Tarık OKAN
