Hollanda’ya Göç, Göçmenlik, Yerleşme ve Çalışma İmkânları – Araştırma Dosyası

Hollanda’ya Göç, Göçmenlik, Yerleşme ve Çalışma İmkânları – Araştırma Dosyası

Nejat Sucu

Almanya, Hollanda, Fransa, Belçika ve Avusturya’nın yabancı iş gücü ihtiyacını karşılamak amacıyla, 1961 yılında Almanya ile başlayan ve 1964’te Hollanda’nın katılmasıyla devam eden işçi göçü, 1974 yılı sonuna kadar sürdü. Bu dönemde Avrupa’ya Türkiye’den toplam 277 bin vasıflı ve 516 bin vasıfsız işçi göç etti.

Sonraki yıllarda doğum, evlilik, eğitim ve mültecilik gibi sebeplerle Avrupa Birliği ülkelerine yerleşenlerin sayısı ise günümüzde 5 milyonu aşmış durumda.

Türkiye’den Hollanda’ya devam eden göç, günümüzde daha çok nitelikli, kalifiye ve eğitimli göçmenler üzerinden gerçekleşiyor. Ancak bu süreçte bilgi kirliliği de mevcut.

Son yıllarda Türkiye’den veya diğer Avrupa ülkelerinden Hollanda’ya yerleşmek, çalışmak veya kendi işyerini kurmak isteyenlerin sorularıyla sık sık karşılaşmaktayım. Doğru bilgi verebilmek için ön araştırma yapmak ve yasalar hakkında genel bilgiye sahip olmak gereklidir. Burada sizlere genel hatlarıyla bilgi sunmaya çalışacağım. Ancak bireysel girişimlerde sorumluluk kişilerin kendisine aittir. Zaman zaman bireyler, kendi olanaklarını ve çevrelerini zorlayarak Hollanda’da ikamet, çalışma ve yerleşme imkânlarını oluşturabilmektedir.

Göçün Sonuçları

Sonuç olarak; nedenleri ne olursa olsun, göç eden bizler doğup büyüdüğümüz Anadolu’dan ayrılarak bilinmeyen bir ülkeyi “yeni vatan” kabul edenlerdeniz. Göç etmenin sebepleri etnik, dini, inanç veya siyasi olabilir. Ancak önemli olan, gidilen ülkede kaliteli ve güvenli bir yaşamın sağlanmasıdır.

Çocukların aç karnına okula gitmediği, yaşam güvencesinin olduğu bir toplum herkesin hakkıdır. Bugün Hollanda siyasi gündemini meşgul eden temel kavramlardan biri de **“Yaşam Güvencesi” (Bestaanszekerheid)**tir. Hollanda hükümeti, yoksulluk sınırında yaşayan 1–2 milyon vatandaşın gelecekte daha kaliteli bir yaşam sürmesini hedeflemektedir.

Eğitimde Ücretsiz Yemek Uygulaması

2023–2024 eğitim yılında, dar gelirli ailelerin çocukları için Hollanda hükümeti 166 milyon avroluk ek bütçe ayırdı. Bu kapsamda 6 bin okuldan yaklaşık 1300 okulun ücretsiz yemek programına başvurması beklenmektedir (Gratis schoolmaaltijden).

Gelecek yıllarda da Hollanda’daki ilkokul ve ortaöğretim kurumlarında öğrencilere ücretsiz kahvaltı ve öğle yemeği verilmesi planlanmaktadır.

Hollanda’ya Gelecek Göç

Hollanda politikası, her yıl ülkeye gelen 50 bin mülteci (asiel) ve 400 bine yaklaşan göçü (migratie) sınırlandırmayı hedefliyor. Ancak ne kadar önlem alınırsa alınsın, iş gücü ihtiyacı ve arz-talep dengesi Hollanda’ya göçmen gelişini belirlemeye devam edecektir.

Avrupa Birliği ülkeleri de göç yollarını kontrol altında tutmak için Türkiye ve Tunus gibi geçiş ülkeleriyle anlaşmalar yapmakta, bu ülkelere maddi destek sağlamaktadır. Nitekim 8 Haziran 2023’te Hollanda Başbakanı Mark Rutte, göç konusunu görüşmek üzere Tunus Cumhurbaşkanı Kais Saied ile bir araya gelmiştir.

Kimler Hollanda’ya Yerleşebilir?

Aile Kurma (Gezinsvorming):

Hollanda’da yaşayan biriyle evlilik, kayıtlı birliktelik veya uzun süreli münhasır ilişki kuranlar yazılı beyanla oturum hakkı elde edebilir.

Aile Birleşimi (Gezinshereniging):

Reşit olmayan çocuklar ve eşlerin Hollanda’ya gelmesi mümkündür. Bunun için en az bir yıllık iş sözleşmesi ve yasal asgari ücret düzeyinde gelire sahip olmak gerekir.

AB Vatandaşları:

27 AB ülkesinden ve Avrupa Ekonomik Alanı ülkelerinden gelenler Hollanda’da yerleşebilir, çalışabilir ve iş kurabilir. Öğrenciler yaz aylarında tam zamanlı, diğer dönemlerde haftada 16 saat çalışma hakkına sahiptir.

Bilgi Göçmenleri (Kennismigranten):

IND tarafından tanınan bir kurum aracılığıyla çalışmak üzere gelen, belirli brüt gelir şartlarını sağlayan yüksek vasıflı göçmenler.

İşveren Davetiyle Gelenler:

Hollanda’da bulunmayan mesleklerde uzman olan kişiler, işverenin daveti ve gerekli izinlerle çalışabilir. Din görevlileri de genelde bu yolla gelir.

Mülteciler:

Irk, din, siyasi görüş veya kimlik nedeniyle baskı gören ve Hollanda’ya sığınan kişiler, IND tarafından yapılan inceleme sonucu mülteci statüsü kazanabilir.

Girişimciler ve Yatırımcılar:

Hollanda’da inovatif iş kuran veya 1,25 milyon avro yatırım yapan girişimciler, RVO’nun tavsiyesi üzerine oturum izni alabilir.

UNHCR Davetlileri:

BM Mülteciler Yüksek Komiserliği tarafından seçilen davetli mülteciler doğrudan Hollanda şehirlerine yerleştirilir. Her yıl ortalama 500 kişi kabul edilmektedir. Ukraynalılar için ise özel uygulamalar yapılmıştır.

Yabancı Şirket Çalışanları:

Kendi şirketi tarafından Hollanda’ya görevlendirilenler.

Öğrenciler:

Hollanda’da HBO, Master, Doktora ve Üniversite eğitimi alanlar eğitim süresince oturum izni alabilir. Eğitim kurumları, öğrenciler adına IND’ye başvuru yapar.

Ankara Anlaşması:

Türk vatandaşları, belirlenen şartlarda kendi işyerini kurarak serbest meslek üzerinden oturum izni alabilir.

Hollanda Vatandaşlarının Çocukları:

Hollanda vatandaşı anne veya babadan doğan çocuklar, yurtdışında yaşasalar dahi Hollanda’ya dönüp eğitim ve çalışma imkânı elde edebilir.

Hollanda’ya göç, ister iş gücü açığı, ister eğitim, ister aile birleşimi, isterse mültecilik üzerinden gerçekleşsin, her birey için farklı imkân ve zorluklar barındırmaktadır. Göç edenlerin ortak beklentisi ise daha güvenli, daha kaliteli bir yaşamtır.

Burada sizlere kısa ve doğru bilgiler aktarabildiysek ne mutlu.